وضعیت بازار سرمایه در نوروز 1400
به گزارش سیب پال دنیای اقتصاد نوشت : بورس در نوروز سنت شکنی کرد و بعد از ۶ سال باردیگر شاهد افت نماگر اصلی خود در ایام نیمه تعطیل نوروز بود. ارزش معاملات خرد هم در محدوده کمتر از ۵ هزار میلیارد تومان برآورد شد تا بازار سهام، بهار خویش را با رکود آغاز کند. همانند گذشته تحت تأثیر سیاست دامنه نوسان نامتقارن، بیشتر از نیمی از سهم ها هر روز با عدم تحرک معاملاتی دست و پنجه نرم می کنند.
بازار سهام در اولین هفته کاری آخرین سال قرن، سنت رونق نوروزی در ۶ سال قبل را شکست تا با ثبت ارزش معاملات خرد روزانه در محدوده کمتر از ۵ هزار میلیارد تومان و افت یک درصدی شاخص، بهار خویش را با رکود نسبی آغاز کند. در همین حال، با تداوم اجرای سیاست دامنه نوسان نامتقارن، کمابیش نیمی از نمادهای معاملاتی در هر روز با صف های فروش و عدم تحرک معاملاتی دست و پنجه نرم می کنند. به رغم آشکار شدن آثار منفی ادامه این سیاست بر نقدشوندگی بازار و کاهش انگیزه خریداران به علت هراس از افتادن در تله صف های فروش، هنوز نهاد ناظر زمان مشخصی در مورد نحوه تغییر محدودیت ها اعلام نکرده است. این در شرایطی است که در آخرین جلسه شورایعالی بورس در هفته پایانی اسفند، اختیارات لازم به سازمان جهت تعدیل محدوده نوسان بر مبنای ملاحظه شرایط اعطا شد. در سمت متغیرهای بنیادی هم در دو هفته گذشته در بازارهای جهانی روند منفی نسبتا ملایم در نرخ نفت و فلزات اساسی رقم خورد. در سمت نرخ برابری دلار اما با وجود ثبات نرخ نیمایی در محدوده کمتر از ۲۳ هزار تومان، قیمت ها در بازار آزاد به کانال ۲۵ هزار تومانی وارد شد. به زعم تحلیل گران نموداری، دلار آزاد در بازه ۲۶ هزار تا ۲۶ هزار و ۵۰۰ تومانی با مقاومت نسبی روبه روست. علاوه بر این، خبر رشد فروش نفت ایران به چین به محدوده چشم گیر یک میلیون بشکه در روز در ماه مارس امکان مدیریت تقاضا و تثبیت نسبی ارز در کوتاه مدت را تقویت می کند. تصویر بزرگ از علت تداوم رکود بورس درحالی که مطالعه وضعیت خرد شرکتهای بورسی بخصوص در گروه های بزرگ کالایی و صادر کننده حاکی از تداوم وضعیت مطلوب تولید و فروش این بنگاه هاست، قیمت این سهام در نگاه اول گرفتار نوعی کم واکنشی نسبت به تحولات بنیادی به نظر می رسند. بر این اساس، به رغم انتظار ثبت رکود سودآوری شرکت ها در فصل زمستان در محدوده ۱۰۰ هزار میلیارد تومان و کاهش نسبت قیمت بر درآمد متوسط بازار بر مبنای پیشبینی سود ۱۴۰۰ شرکت ها به کمتر از ۱۰ واحد، هنوز هم نشانه متقنی از حضور پررنگ تقاضا به چشم نمی خورد. برای درک این تناقض، نگاهی از منظر کلان می تواند راهگشا باشد. حقیقت این است که به رغم عملکرد مطلوب شرکتهای بورسی، هنوز نسبت های کلان ارزش گذاری بازار سرمایه ایران در سطوح بالایی هستند. در همین راستا، قرار داشتن کل ارزش بازار سهام بورسی و فرابورسی در سطحی معادل دو برابر تولید ناخالص داخلی و هم دو برابر نقدینگی، بر مبنای میانگین بازارهای در حال توسعه و حتی کشورهای پیشرفته، ارزش گذاری بالایی به حساب می آید. از منظر بازدهی هم، به رغم همه فراز و فرودها، باید به خاطر داشت که بورس تهران بعد از جبران کامل آثار افت ارزش ریال در نرخ سهام تا آخر ۹۸، در سال ۹۹ باردیگر بیشتر از ۵۰ درصد بازدهی دلاری (بر اساس متوسط رشد شاخص) را نصیب سرمایه گذاران خود کرد که هماهنگی لازم با شرایط کلان اقتصادی و همگرایی بازدهی با سایر بازارها در موج تورمی نداشت. علاوه بر اینها، چشم انداز پیش روی بورس در سال ۱۴۰۰ به لحاظ تداوم رشد درآمد فروش شرکت ها (هم به علت تثبیت نرخ های جهانی و هم از منظر قیمت ارز)، با شرایط متفاوتی نسبت به فضای تورم افسارگسیخته پارسال مواجه می باشد. بدین سان میتوان گفت هر چند متغیرهای تحلیلی در سطح خرد کماکان علایم مساعدی از وضعیت عملکرد شرکت ها نشان می دهند اما از منظر نسبت های کلان، میتوان به تصویر شفاف تری در زمینه علل رکود بورس رسید. عقب نشینی چین از بازار کالایی برخی منابع تحلیلی که وضعیت اقتصاد چین را رصد می کنند پیشتر نسبت به امکان کند شدن تقاضای مواد خام این کشور بعد از تخفیف بحران کرونا اخطار داده بودند. در آخرین نمونه، نشریه وال استریت ژورنال در هفته گذشته در یک گزارش مفصل به تغییر مدل رشد اقتصادی چین و فاصله گرفتن از تمرکز بر تقاضای سرمایه گذاری در زیرساخت ها و تولید صنعتی بعد از فروکش کردن انتشار کرونا پرداخته است. بر این اساس، اقداماتی که سیاست گذاران این کشور در رویارویی با شیوع بیماری در سال ۲۰۲۰ اتخاذ کردند عموما به صورت سیاست های تحریک عرضه یعنی کمک به تولیدکنندگان در بخش صنعتی و مسکن اجرا شده که حالا بر مشکل عمیق بدهی های فزاینده نسبت به تولید ناخالص داخلی و هم تداوم سرمایه گذاری های غیرمولد افزوده است. علاوه بر این، خرید حجم عظیمی از مواد اولیه و فلزات توسط تجار این کشور در مواردی به صورت موجودی های انبار بزرگ در بنادر و داخل خاک چین در آمده است. وال استریت ژورنال انتظار دارد که روند تقاضا در ماه های پیش رو بخصوص در بخش فلزات صنعتی (نظیر مس) از جانب چین تضعیف شود. خبرگزاری رویترز هم به پر شدن مخازن ذخیره سازی نفت در بنادر چین و احتمال افت تقاضا در کوتاه مدت اشاره نموده است. همه اینها در کنار زمانبر شدن تصویب بودجه سرمایه گذاری عمرانی در ایالات متحده سبب شده تا در کوتاه مدت، چشم انداز قیمت مواد خام و فلزات به قوت ماه های اخیر نباشد؛ چشم اندازی که البته به علت ارتباط درآمدی بیشتر از نیمی از شرکتهای بورس تهران (به لحاظ درآمدی) با قیمت های جهانی کالا برای سرمایه گذاران ایرانی هم شایان توجه است. پیام اخطار سیاست گذار پولی به رغم فضای نیمه تعطیل ایام نوروز، فعالیت رئیس کل و روابط عمومی بانک مرکزی درباره تبیین شرایط دشوار تأمین کسری بودجه و نتایج ناگوار پولی سازی آن ادامه یافته است. در همین راستا، رئیس کل بانک بخشی از تورم دو سال گذشته را به افزایش پایه پولی ناشی از دریافت ریال در ازای ارزهای مسدودی نسبت داده است. روابط عمومی بانک هم به ناگزیر بودن تمکین بانک مرکزی نسبت به احکام قانونی در مورد تأمین ریال اشاره نموده است. اشاره به روش پرمخاطره تأمین کسری بودجه از محل چاپ پول در حالی صورت می گیرد که دولت پارسال طیف وسیعی از اقدامات نظیر فروش ۱۲۰هزار میلیارد تومان اوراق بدهی، بیشتر از ۳۰هزار میلیارد تومان سهام به صورت خرد و فروش حدود ۱۴هزار میلیارد تومان سهام به صورت نقدی به بانک ها را اجرا کرد که هر یک از آنها نقش بسزایی در عدم تعمیق رشد پایه پولی داشتند. حالا کشور در حالی وارد سال جدید شده که ارقام مصارف بودجه تا ۶۰ درصد نسبت به قانون سال قبل بالا رفته و حتی اگر خوش بینانه فرض شود که منابع بودجه هم همین میزان رشد کند، رقم کسری بودجه در همین ابعاد بزرگ می شود. با عنایت به ظرفیت محدود فروش سهام، به نظر می آید سیاست گذاران باید به دنبال روشی عاجل برای پیشگیری از بروز کسری های بزرگ و نتایج آن باشند؛ روشی که اگر از مسیری غیر از تقویت منابع (از محل فروش اوراق بدهی، افزایش مالیات و فروش نفت) تامین گردد معنایی جز تهدید افتادن به ورطه تورم های بزرگ و تشدید بی ثباتی در سطح اقتصاد کلان ندارد. برای سرمایه گذاران بورس تهران هم هرچند امکان دارد تشدید فشارهای تورمی از محل چاپ پول در نگاه اول وسوسه انگیز به نظر برسد اما مطالعه نمونه های مشابه در سطح جهانی از آن حکایت می کند که ورود به فاز تورم های بزرگ و بی ثباتی ناشی از آن در نهایت نتیجه مثبتی از جنس کسب بازدهی واقعی (تورم زدایی شده) برای سهامداران به دنبال ندارد. 223224
منبع: sibpal.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
جدیدترین مطالب مرتبط در سیب پال
نظرات بینندگان سیب پال در مورد این مطلب