تغییر مهم در بازار برنج
به گزارش سیب پال، بعد از اصلاح ساختار یارانه برنج، ارز ترجیحی از واردکنندگان حذف و اختلاف قیمت مستقیم به دست مصرف کنندگان رسید. این اقدام دولت با هدف پشتیبانی از خانوارها و کنترل بازار انجام شده است.
به گزارش سیب پال به نقل از خبر آنلاین، ارز ترجیحی برای برنج از سال ۱۳۹۷ و در قالب سیاست تثبیت قیمت کالاهای اساسی به این محصول تخصیص یافت. هدف اصلی این اقدام، کنترل قیمت اقلام پرمصرف و ممانعت از فشار تورمی بر خانوارها بود. در عین حال، طی سالیان اجرا، تخصیص ارز ترجیحی به برنج با مشکلات ساختاری همچون عدم تطبیق قیمت ارز با هزینه حقیقی واردات، ایجاد فاصله قیمتی میان بازار حقیقی و قیمت های رسمی، تشکیل رانت در فرایند تخصیص و کاهش انگیزه رقابتی میان واردکنندگان مواجه گردید.
ایسنا نوشت: این سیاست همینطور سبب شد قسمتی از واردات برنج، تحت ضوابط تحویل الزامی به شرکت بازرگانی دولتی و سهمیه بندی انجام شود؛ وضعیتی که به قول فعالین حوزه، بازار را از سازوکار طبیعی عرضه و تقاضا دور کرد.
تبعات ارز ترجیحی بر بازار
تخصیص ارز ۲۸هزار و ۵۰۰ تومانی برای واردات برنج در نهایت دو پیامد اصلی داشت. یکی کاهش رقابت و ایجاد رانت ساختاری و دیگر اینکه، واردکنندگانی که ارز ترجیحی دریافت می کردند، در عمل با اجبار های دولتی همچون سهمیه بندی و تحویل کالا به دولت مواجه بودند و به سبب نرخ تثبیت شده ارز، امکان رقابت حقیقی میان تأمین کنندگان وجود نداشت.
واگرایی نرخها در بازار مصرف
فاصله میان نرخ ترجیحی و نرخ حقیقی بازار، در کنار محدودیت های وارداتی، باعث عدم تعادل در قیمت گذاری و تداوم نوسان در بازار برنج وارداتی و به تبع آن، بازار برنج ایرانی شد.
حذف ارز ترجیحی و آغاز دوره جدید در واردات برنج
در ماه جاری، ارز ترجیحی برنج حذف و تأمین آن به تالار مبادلات منتقل شد. به این ترتیب، برنج از لیست کالاهای یارانه ای خارج و در ردیف کالاهای آزاد قرار گرفت. مجیدرضا خاکی، دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران، در گفت و گو با ایسنا، این تصمیم را «صحیح و حتی دیرهنگام» توصیف می کند و می گوید: تصمیم به حذف ارز ترجیحی تصمیمی صحیح بوده و حتی می توانست زودتر، مثلا از آغاز آذر سال قبل همزمان با رفع ممنوعیت فصلی واردات، اجرایی شود.
او تاکید می کند که آثار مثبت این تصمیم به شرط رویکرد سیاست گذار و تعیین تکلیف چالش های موجود است: تحقق آثار مثبت این اقدام در وهله نخست به شرط تعیین تکلیف معوقات ارزی بیشتر از یک میلیارد یورویی واردکنندگان و رعایت مجموعه ای از الزامات در عرصه سیاست گذاری، قیمت گذاری و سازوکارهای واردات است.
بازگشت رقابت به بازار؛ الزامات اجرای صحیح سیاست جدید
خاکی اولین شرط موفقیت در اجرای سیاست جدید را شناور بودن قیمت ارز در تالار مبادلات می داند و می گوید: قیمت ارز برای واردات برنج تابع عرضه و تقاضا و توافق میان طرفین بوده و رقم ثابتی نخواهد داشت؛ ازاین رو امکان قیمت گذاری واحد هم وجود ندارد. علاوه بر این، قانون برنامه هفتم هم دولت را از قیمت گذاری کالاهای غیر یارانه ای منع کرده است.
رفع اجبار تحویل کالا به دولت
قبل از این واردکنندگان موظف بودند بخش عمده ای از برنج وارداتی را تحویل شرکت بازرگانی دولتی دهند. با حذف ارز ترجیحی، این اجبار به قول خاکی «فاقد توجیه منطقی» است و باید کنار گذاشته شود تا واردکننده بتواند کالا را برمبنای قیمت تمام شده و چارچوب قانونی عرضه نماید.
خاکی اظهار داشت: حذف ارز ترجیحی، همراه با امکان واردات بدون انتقال ارز و آزادسازی سازوکارهای مرزی، باعث می شود سهمیه بندی دیگر موضوعیتی نداشته باشد.
تأثیرات احتمالی بر بازار و قیمت مصرف کننده
به باور انجمن واردکنندگان، حذف محدودیت ها و اعمال سازوکار آزاد به شکل همزمان، می تواند به افزایش رقابت، بهبود عرضه و کاهش نرخها منجر شود.
خاکی اشاره کرد: با آزادسازی واردات و حذف رانت، افزایش عرضه باعث می شود تأمین کنندگان برای حفظ سهم بازار، سود کمتری مطالبه کنند؛ موضوعی که در نهایت به نفع مصرف کننده تمام خواهد شد. حتی می توان انتظار داشت قیمت برنج خارجی از سطوح فعلی بازار پایین تر بیاید.
غلامرضا نوری قزلجه وزیر کشاورزی در رابطه با افزایش قیمت برنج خاطرنشان کرد: اصلاح ساختار در قیمت برنج صورت گرفت و در انتقال یارانه از آغاز زنجیره که به واردکنندگان پرداخت می شد اصلاح ساختار صورت پذیرفت تا یارانه در پایان زنجیره به مصرف کننده پرداخت گردد و ازاین رو ارز ترجیحی آن از آغاز آذرماه حذف شد.
وی اضافه کرد: طبیعی است قیمت در بازار معاملات افزایش پیدا کند اما مقرر است - برای سه دهک هم انجام شده - تا براساس گفته ی وزیر کار اختلاف افزایش قیمت برنج پرداخت گردد. در ایام آتی برای دهک های دیگر هم اختلاف حذف نرخ ترجیحی در قالب کوپن پرداخت خواهد شد.
منبع: سیب پال
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
جدیدترین مطالب مرتبط در سیب پال
نظرات بینندگان سیب پال در مورد این مطلب