تصمیم مهم مجلس برای بازنشستگان
به گزارش سیب پال، اکوایران نوشت: مبحث محاسبه 5 سال آخر برای حقوق بازنشستگان در برنامه هفتم توسعه عنوان شد، با این وجود برپایه اظهارات یک کارشناس مبنا قرار دادنِ درآمد اسمی ۵ سال آخر بیمه پردازی، با عنایت به افزایش نرخ تورم، مستمری را می کاهد.
تغییر مبنای محاسبه مستمری از ۲ سال به ۵ سال یکی از آن تصمیماتِ مناقشه برانگیزِ لایحه برنامه توسعه هفتم است. تصمیمی که البته گفته شده با مخالفت های بسیار از متن لایحه برنامه هفتم حذف گردیده است، اما برخی نمایندگان همچنان از آن دفاع می کنند.
علی اصغر عنابستانی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، ضمن تاکید بر اصلاحاتِ پارامتریک صندوق های اجتماعی گفته: «ما وقتی می گوییم مثلا حقوق بازنشسته به جای دو سال آخر بشود ۵ سال آخر علت اینست که می خواهیم از یک فساد عظیمی که در این مدل ۲سال حالا دارد اتفاق می افتد جلوگیری نماییم که افراد طی ۲۸ سال در یک سطح حقوق دریافت می کنند بعد در ۲ سال آخر با زدوبند یک پست غیرواقعی می گیرند، حقوق بالا دریافت می کنند و بعد از آن این حقوق بالا را سال ها به صندوق تحمیل می کنند.»
عنابستانی البته در ادامه تاکید کرده که با اجرای همسان سازی میتوان از مشکل کاهش حقوق بازنشستگان جلوگیری کرد؛ او اظهار داشته بود: «در بحث افزایش متوسط حقوق از ۲ سال به ۵ سال آورده بودیم که باید به نحوی اجرا شود که حقوق بازنشسته کمتر از ۹۰ درصد دریافتی خودش در زمان اشتغال نشود، یعنی آن بحث همسان سازی که بازنشسته ها به دنبال آن هستند».
علیرضا حیدری (کارشناس مسائل تأمین اجتماعی) در مورد صحبتهای این نماینده مجلس و همینطور تغییر مبنای محاسبه ی مستمری به ایلنا اظهار داشت: در ابتدا یک مثال بزنم؛ تصور کنید در بانک سپرده گذاری کرده اید، اگر به شما بگویند در دو سال آخر سپرده گذاری به اندازه پول مدت سپرده گذاری شما بر اساس دو سال آخر به شما جایزه تعلق می گیرد، چه می کنید؟ حتما تلاش می کنید دو سال آخر سپرده را بالا ببرید که جایزه ده ساله را بر اساس دو سال آخر بگیرید. همین اتفاق هم در تأمین اجتماعی می افتد؛ یعنی بر اساس دو سال آخر بیمه پردازی به شما حقوق تعلق می گیرد. مهم نیست که در ۲۸سال گذشته فرد بر مبنای چه درآمدی حق بیمه پرداخت کرده باشد، برای تعیین مستمری به دو سال آخر توجه می کنند. خب مشخص است که چون دو سال آخر مبنا قرار می گیرد، بیمه پردازان مانند همان قاعده ی سپرده گذاری که به شما گفتم عمل می کنند، یعنی تلاش می کنند تا جایی که می توانند درآمدِ مشمول حق بیمه خویش را بالا ببرند.
وی افزود: این اتفاق طبیعی است و احتیاج به محاسباتِ پیچیده ندارد، تبانی به هر قیمتی اتفاق می افتد. ظرفیتِ قانونی ای است که البته در ذاتِ خود می تواند فساد ایجاد نماید. اما قانون گذار این قانون را زمانی نوشته که نرخ تورم تا این حد ضربتی بالا نمی رفت. وقتی درآمد امسالِ اسمیِ ما نسبت به سال قبل ۴۰ درصد افزایش خواهد یافت، طبعا عدد اسمیِ میانگینِ دو سال آخرِ بیمه پرداز هم افزوده می شود.
این کارشناس مسائل تأمین اجتماعی تاکید کرد: وقتی این قانون را نوشتند، فرض این بود که نرخ تورم تک رقمی با اعداد کوچک رشد داشته باشد؛ در آن شرایط مبنا قرار دادنِ میانگینِ دو سال آخر هیچ مشکلی نداشت. اما وقتی تورم این گونه بالا می رود، طبیعی است که فرد تا جایی که می تواند درآمد خویش را در دو سال آخر بالا می برد.
در چنین شرایطی چه باید کرد؟ حیدری در پاسخ به این سؤال می گوید: باید نظامِ امتیازی و تمام شماری پرداختِ حق بیمه را جایگزین کرد. به این مفهوم که اگر فرد در طول دورانِ بیمه پردازی حق بیمه ی بیشتری پرداخت کند، از مزایای بیشتری برخوردار می شود و اگر در طول این دوران حاصل جمع بیمه پردازی کمتر بود، کمتر دریافت کند. در واقع مأخذ برقراری مستمری، دیگر دو سال آخر نیست بلکه طول مدت ایام بیمه پردازی است.
وی اظهار داشت: این مدل سبب می شود که نظام پرداختِ حق بیمه به سمتِ واقعی شدنِ درآمد حرکت نماید. یعنی اگر فرد بداند در شروع بیمه پردازی پرداختِ حق بیمه در مستمری زمان بازنشستگی تاثیر دارد، از همان سال اول فرد تلاش می کند حق بیمه واقعی و یا درآمد واقعی اظهار کند. در این شرایط عدالت بیمه ای برقرار می شود و هر کس که بیشتر پرداخت کرده و مشارکت بیشتری داشته است از مزایای بهتری هم بهره مند می شود.
این کارشناس مسائل تأمین اجتماعی در موردِ مبنا قرار گرفتنِ ۵ سالِ آخر بیمه پردازی اظهار داشت: ما می گوییم این مورد باید برپایه یک شاخص مشخصی محاسبه شود. بطور قطع مبنا قرار دادنِ درآمدِ اسمیِ ۵ سال آخر بیمه پردازی، با عنایت به افزایشِ نرخ تورم، مستمری را می کاهد. منظور من اینست که برپایه شاخص حداقل دستمزد به مبحث نگاه نماییم. یعنی مثلاً هر چه درآمد مشمولِ کسر حق بیمه در ۵ سال قبل بود آنرا به حداقل دستمزدِ آن سال تقسیم نماییم و یک ضریب درآوریم و ضریب ها را با هم جمع نماییم، نه اعداد را. ضریب اثرِ تخریبی روی مستمری ندارد؛ مثلاً اگر متوسطِ جمع ضرایبِ ۵ سال گذشته، یک و نیم برابر حداقل دستمزد شود، آنوقت در سالی که می خواهند مستمری برقرار کنند باید به حداقل دستمزد نگاه کنند که چقدر است و یک و نیم برابر آن مستمری برقرار کنند.
طرحی که در مجلس در مورد مبنا قرار دادنِ ۵ سال آخر مستمری پیشنهاد داده می شود کدام است؟ حیدری در پاسخ به این سؤال اظهار داشت: در مجلس گفته شد پرداختِ اسمیِ مستمریِ ۵ سال آخر را با هم جمع می نماییم که این کار سبب کاهشِ مستمری می شود. جمع کردنِ مجموعِ درآمد ۵ سال آخر و گرفتنِ میانگین از آن، اقدامی اشتباه و به ضررِ بیمه پردازان است. با عنایت به این که نرخ تورم در این چند سال بشدت بالا رفته است، این کار سبب می شود رقم مستمری بشدت کاهش پیدا کند.
وی ادامه داد: همینطور در این طرح گفتند، پس از آنکه میانگینِ ۵ سال آخر حقوق بیمه پرداز را گرفتیم، میانگین افزایش سه سال آخر حقوق را هم در نظر می گیریم و در عددی که با عنایت به متوسط گرفتنِ حقوق ۵ سال به دست آوردیم، جمع می نماییم و مبنای مستمری به دست می آید. محاسبه کرده اند و دیدند این کار سبب می شود میزانِ مستمری نسبت به زمانیکه دو سال آخر بیمه پردازی مبنا قرار می گیرد، کمتر می شود.
این کارشناس تأمین اجتماعی بیان نمود: غیر از این که مستمری کاسته می شود، این محاسبه تبعاتِ دیگری هم دارد؛ این که اگر فرد بنا به دلایلی از کار بیکار و به صندوق بیمه بیکاری وصل و از راه این صندوق برای بازنشستگی معرفی شود و یا فاصله ی چندساله بین سال های انتهاییِ کارش بیفتد، مستمری فرد به میزانِ قابل توجهی کاسته می شود. این ملاحظات در فرمولِ مورد نظر مجلس دیده نشده بود و بشدت به ضرر کارگران بود.
حیدری اظهار داشت: آن چه من به آن اشاره کردم، یعنی تمام شماری بر مبنای شاخصی مشخص که توضیح دادم، این مسائل و مشکلات را نداشت و به سری پرداختِ بیمه پردازان توجه داشت.
این کارشناس تأمین اجتماعی در پاسخ به این سؤال که آیا میتوان با همسان سازی مشکلِ کاهشِ مستمری ای که از طریقِ مبنا قرار دادنِ ۵ سال آخر حقوق اسمی بیمه پردازی ایجاد می شود را حل کرد، اظهار داشت: ببیند وقتی پرداخت منصفانه صورت گیرد دیگر نیازی به متناسب سازی نیست. متناسب سازی برای جبرانِ قدرتِ خرید از دست رفته است اما وقتی حقوق را طبق آن چه فرد مستحقِ ان است پرداخت نماییم دیگر نیازی به متناسب سازی نیست. در واقع نمیاندگان می خواهند کاری کنند که در فرمول عقب ماندگی مزمن ایجاد شود و بعد در مقطعی باردیگر بروزرسانی و این عقب ماندگی را جبران کنند؛ این چه کاری است؟ اگر از همان اول منطبق بر حقیقت ها و با عدالت پرداخت ها صورت گیرد و هر سال هم بر مبنای نظام مزدی و قوانین، مستمری افزایش یابد، دیگر نیازی به متناسب سازی نداریم.
2323
منبع: sibpal.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
جدیدترین مطالب مرتبط در سیب پال
نظرات بینندگان سیب پال در مورد این مطلب