كدام تحولات ارز را به كانال ۱۰ هزار تومان برگرداند؟
به گزارش سیب پال به اعتقاد تحلیل گران اثرات اخبار مثبت سیاسی همچون پیشنهاد فرانسه برای اعمال معافیت هایی برای فروش نفت ایران و تلاش های این كشور برای كاهش تنش میان ایران و آمریكا، در كنار عواملی دیگر در افت قیمت موثر بوده است.
در روز شنبه بعنوان نخستین روز كاری شهریور ماه قیمت دلار به پایین تر از محدود ۱۱ و ۶۰۰ تومانی افت كرده است. كه از ۱۴ بهمن ماه این سطح از قیمت بی سابقه بوده است.
در این روز قیمت سكه تحت تأثیر افزایش ۲ درصدی بهای اونس جهانی طلا در روز جمعه برخلاف روند كاهشی دلار افزایش ۱۲ هزار تومانی را نسبت به روز پنجشنبه تجربه نمود. این روند نزولی قیمت دلار در ایام بعد با شدت بیشتری ادامه داشته و در روز دوشنبه به آستانه مرز ۱۱ هزار تومانی رسیده است.
به اعتقاد تحلیل گران اثرات اخبار مثبت سیاسی همچون پیشنهاد فرانسه برای اعمال معافیت هایی برای فروش نفت ایران و تلاش های این كشور برای كاهش تنش میان ایران و آمریكا، كاهش قابل توجه انحراف معیار قیمتی دلار و در نتیجه كاهش ورود معامله گران به بازار و انجام معامله، بازدهی منفی متوالی سه ماهه دلار و افزایش فعالیت معامله گران خالی فروش در كنار عوامل اقتصادی همچون كاهش سرعت نرخ تورم، مثبت شدن تراز تجاری و بازدهی مثبت سایر بازارها و همینطور عملكرد مطلوب صرافی های بانكی در پیشگیری از ایجاد تقاضای كاذب در بازار ارز در این افت قیمت مؤثر بوده است.
البته در چهارمین روز هفته، قیمت دلار در كانال ۱۰ هزار تومانی هم در نوسان بوده است. اما باردیگر قیمت دلار به بالای كانال ۱۱ هزار تومان برگشته و حتی از قیمت روز قبل هم فراتر رفته است.
موضع متناقض سیاستگذاران داخلی در قبال مذاكره با دولت آمریكا در این رفت و برگشت قیمتی مؤثر بوده است. تغییرات قیمت سكه هم همسو با قیمت دلار بوده است. در این هفته (۳۰ مرداد تا ۶ شهریور) هم بازدهی دلار و سكه به ترتیب منفی ۱.۴ و ۲.۸ درصد بوده است. علاوه بر این، نوسانات شاخص ارزی در مرداد ماه نسبت به تیر ماه ۶۰ درصد كاهش و بازدهی آن در این ماه منفی ۵ درصد بوده است. این میزان كاهش نوسان پس از اسفند ۹۶ برای نخستین بار اتفاق افتاده است.
نبود تقاضای اثرگذار و تمایل بازارساز به حفظ قیمت در یك بازه مشخص از راه عرضه مناسب از علل وقوع نوسانات محدود و بازدهی منفی دلار تلقی میشود. قیمت سكه هم در مرداد ماه ۱.۸ درصد افت داشته است كه نسبت به تیر ماه افت كمتری است. افزایش بهای جهانی طلا در كاهش اثرگذاری قیمت دلار بر افت بیشتر قیمت سكه در این ماه مؤثر بوده است.
شاخص كل بورس تحت تأثیر هیجانات با جهش ۳ هزار و ۸۵۹ واحدی در روز شنبه به كانال ۲۷۰ هزار واحد نزدیك شده است. ادامه رشد پر شتاب سهام كوچكتر در این جهش تأثیر زیادی داشته است. استدلال میشود این مساله می تواند نشانه ای از تشكیل حباب قیمتی و اخطار برای آینده قیمتی سهام باشد.
انتظار میرود بهبود عملكرد شركت ها در مرداد ماه كه در هفته آینده منتشر می شود بتواند رشد قیمتی سهام را كه تابحال رخ داده است، توجیه كند. در غیر اینصورت صعود سهام در ماه های اخیر پشتوانه ای نداشته و احتمال نزولی شدن شاخص سهام وجود دارد.
در روز یكشنبه به علت منفی شدن رشد نمادهای كوچك و متوسط شاخص كل افت ۲۸.۰ درصدی را تجربه كرده است. در ادامه بازدهی سهام به علل افزایش خوشبینی فعالان بازارها به بهبود روابط سیاسی كشور با كشورهای غربی و پدیدار شدن نشانه هایی از كاهش تنش تجاری بین چین و آمریكا باردیگر وارد مسیر صعودی شده و تا روز چهارشنبه به بیشتر از ۲۷۸ هزار واحد رسیده است. علاوه بر این، توقف نزول قیمت ها در بازار جهانی در انتها این هفته بر بهبود اندك سهام كالایی بورس تأثیرگذار بوده است.
شاخص كل بورس تهران در ادامه مسیر صعودی خود در مرداد رشد ۵.۲ درصدی را تجربه نمود و بازدهی از آغاز سال شاخص بورس هم به ۴۹ درصد رسید. شاخص كل هم وزن با اثرگذاری یكسان نمادها، هم رشد ۲۰ درصدی را در مرداد ماه ثبت نمود. البته افزایش نگرانی ها از احتمال وقوع ركود جهانی و سقوط قیمتی كالاهای جهانی در تعدیل رشد قیمتی سهام كالایی بورس تأثیرگذار بوده است. همچنین، نقش شركت های كوچك كه فروش آنها كمتر متأثر از بازار جهانی است، در بازدهی مثبت شاخص كل قابل توجه است. این مورد تمایل صندوق های سرمایه گذاری فعال در بازار به سرمایه گذاری در سهام كوچك در این ماه را افزایش داده است.
گزارش مركز آمار ایران و دفتر اقتصاد مسكن در این هفته از تعدیل رشد قیمتها حكایت دارد.
در این راستا، طبق گزارش مركز آمار ایران نرخ تورم مرداد ماه ۱۳۹۸ به رقم ۰.۶ درصد رسیده است كه این میزان كمترین سطح از نرخ تورم ماهانه در خلال ۱۷ ماه گذشته است. همچنین، نرخ تورم نقطه به نقطه در مرداد ماه هم با كاهش ۶.۴ درصدی به سطح ۴۱.۶ درصد رسیده است كه این میزان كاهش تورم نقطه به نقطه در دهه ۹۰ بیسابقه بوده است. این در شرایطی است كه نرخ تورم میانگین در مرداد به ۴۲.۲ درصد رسیده است كه نسبت به ماه قبل افزایش ۱.۸ درصدی را نشان داده است. علاوه بر این، در ماه گذشته تورم دهك های بالاتر، كاهش بیشتری را نسبت به تورم دهك های پایین تر جامعه تجربه كرده است. پیشبینی میشود نرخ تورم در راه كاهشی قرار گرفته است و با كند شدن روند افزایش قیمت ها در ماه های آتی، تورم میانگین در وضعیت مطلوب تری قرار گیرد.
نتایج انتشار داده های جدید دفتر اقتصاد مسكن هم از آن حكایت می كند كه متوسط قیمت مسكن در پایتخت در ماه گذشته (مرداد ماه) نسبت به تیر ماه ۳ درصد كاهش یافته است. منفی شدن نرخ رشد ماهانه قیمت مسكن پس از آبان ۱۳۹۴ برای نخستین بار اتفاق افتاده است. همینطور آمارها از كاهش تورم نقطه ای مرداد ماه سال ۱۳۹۸ نسبت به مرداد سال قبل حكایت دارد. گزارش اتحادیه مشاوران املاك تهران هم حكایت از كاهش ۷۶ درصدی معاملات در مردادماه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل دارد. به اعتقاد كارشناسان كاهش قدرت خرید و در نتیجه كاهش تقاضای مصرفی و افزایش عمق ركود در بازار معاملات مسكن دركاهش قیمت اسمی مسكن در مرداد ماه مؤثر بوده است. پیشبینی میشود بازار مسكن در ماههای آینده با ادامه روند كاهشی قیمت و تداوم ركود همراه باشد.
بررسی وضعیت كسب و كار تولیدكنندگان كوچك و خرد صنایع دستی نشان میدهد كه مشابه سایر صنایع كوچك و بزرگ كشور این صنایع هم با دو چالش عمده افزایش و نوسان قیمت مواد اولیه و كمبود این مواد و كوچك شدن بازارهای داخلی و خارجی مواجه می باشند. در واقع، استدلال می شود آمار مثبت صادرات این صنایع مربوط به تولیدكنندگان بزرگ بوده و تولیدكنندگان كوچك صنایع دستی، با افزایش قیمت مواد اولیه و افزایش دستمزدها و در نتیجه افزایش قیمت تمام شده محصولات، مشتریان خویش را در بازارهای داخلی از دست دادهاند.
مركز پژوهش های مجلس در تحقیقی عدم بهرهمندی كافی و برابر دهكهای پایین درآمدی از رشد اقتصادی و در نتیجه پایین بودن تحرك درآمدی این دهك، عدم وجود مهارت كافی در خانوارهای كم درآمد و عدم تناسب مهارت ها با نیاز بازار كار، دسترسی نامتوازن به تسهیلات بانكی و فقدان برنامه ریزی مركزی در زمینه فعالیت های حمایتی از علل پایداری فقر در اقتصاد ایران عنوان نموده است.
در این گزارش از طراحی و اجرای یك سند جامع كاهش فقر، مشاركت ذینفعان در فرآیندهای برنامه ریزی و نظارت، آینده نگر بودن نسبت به وقوع شوك های احتمالی به منظور مقابله مؤثر با این شوك ها و ایجاد اشتغال مولد بعنوان راهكارهایی مؤثر برای تعدیل پایداری فقر در كشور برشمرده شده است.
علاوه بر این، نتایج بررسی بودجه خانوار در سال ۱۳۹۷ توسط مركز آمار ایران هم نشان داده است كه میل نهایی به پس انداز در این سال كاهش و زیان رفاهی خانوارهای روستایی در اثر تكانه های تورمی قابل توجه بوده است. به صورتی كه درآمد خانوارهای روستایی حدود ۱۵ درصد افزایش یافته است. در حالیكه مخارج این خانوارها حدود ۲۰ درصد افزایش را تجربه كرده است. البته مخارج و درآمدهای خانوار نمونه شهری به صورت برابر و حدود ۲۰ درصد رشد داشته است.
بررسی آمارها از كاهش چشم گیر تجارت ایران با اتحادیه اروپا و رشد تولید فولاد كشور حكایت دارد. بر این اساس، مرور منابع آماری نشان میدهد كه صادرات ایران به اتحادیه اروپا در نیمه نخست سال ۲۰۱۹ نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۸ كاهش ۹۳ درصدی را تجربه كرده است. تراز تجاری ایران در نیمه اول سال ۲۰۱۹ با اتحادیه اروپا به ۱.۷ میلیارد یورو رسیده است. این در شرایطی است كه این رقم در نیمه اول سال ۲۰۱۸ مثبت ۱.۵ میلیارد یورو بوده است. كاهش صادرات قابل توجه فرآورده های نفتی ایران به اروپا، كاهش حدود ۸۸ درصدی صادرات سوخت های معدنی، روان كننده ها و محصولات مرتبط در نتیجه تحریم های اعمال شده توسط آمریكا و كاهش واردات ماشین آلات و تجهیزات حمل و نقل از این اتحادیه از علل افت تجارت میباشد. همچنین، انجمن جهانی فولاد از رشد ۶.۴ درصدی تولید فولاد ایران در هفت ماهه ابتدایی سال ۲۰۱۹ میلادی و رشد ۱۱.۵ درصدی تولید این محصول در ماه جولای ۲۰۱۹ اطلاع داده است.
۲- تحولات بین المللی
قیمت نفت اوپك و برنت كه در روز چهارشنبه هفته گذشته برای نخستین بار در خلال بیشتر از یك هفته اخیر به بالای ۶۰ دلار رسیده بود، در دو روز آخر معاملاتی هفته گذشته به علت نگرانیها در مورد ركود اقتصاد جهانی باردیگر به زیر ۶۰ دلار در هر بشكه برگشته است.
كاهش پیشبینی ها از رشد تقاضا برای نفت توسط آژانس بین المللی انرژی و اوپك به علت تأثیر منفی جنگ تجاری بر اقتصاد جهانی و اعلام دولت چین بر وضع تعرفه بر واردات نفت از آمریكا هم در این افت قیمت مؤثر بوده است.
در واقع، در روز جمعه اعلام دولت چین در خصوص اعمال تعرفه های جدید بر ۷۵ میلیارد دلار از محصولات وارداتی از آمریكا همچون نفت مانع از ادامه قیمت ۶۰ دلاری نفت شد.
همچنین دریافت نشانه هایی از كاهش انتظارها از احتمال كاهش نرخ بهره آمریكا برای بار دوم امسال در نشست اعضای فدرال رزرو می تواند در ادامه روند كاهش قیمت نفت مؤثر باشد. این روند كاهشی قیمت نفت تا اوایل هفته جاری میلادی هم ادامه داشته است. اما در روز سه شنبه قیمت نفت تحت تأثیر ابراز علاقمندی رهبران آمریكا و چین برای دستیابی به توافق تجاری افزایش یافته است و قیمت نفت برنت باردیگر به كانال ۶۰ دلار نزدیك شده است.
مطابق نظرسنجی جدید از هشت بانك بین المللی تحلیلگران تحت تأثیر نگرانیها در مورد آینده رشد تقاضای نفت به علت تضعیف اقتصاد جهانی ناشی از افزایش تنش های تجاری، پیشبینی خود از قیمت نفت برنت و نفت خام آمریكا در سال ۲۰۲۰ را به ترتیب 4.5 و 4.2 دلار كاهش دادهاند. در گزارش گلوبال ویتنس (Global Witness) پیش بینی شده است كه آمریكا در طول یك دهه آینده (۲۰۲۰ تا ۲۰۲۹) ۶۱ درصد از كل تولیدات نامتعارف نفت و گاز را به خود اختصاص خواهد داد. گفته می شود ادامه روند رشد تولید نفت و گاز در آمریكا ضمن كند شدن فرآیند جایگزینی انرژی های تجدیدپذیر به سوخت های فسیلی افزایش تهدیدهای زیست محیطی را به دنبال خواهد داشت.
صندوق بین المللی پول ضمن تاكید بر تأثیرگذاری تشدید تنش های تجاری بر اقتصاد جهانی، پیش بینی رشد اقتصادی برای سال های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ را كاهش داده است. همینطور این نهاد افزایش تمایل اقتصادهای پیشرفته و نوظهور به اجرای سیاست های پولی تسهیلی به منظور مقابله با كندی رشد اقتصادی و كاهش تورم را رضایت بخش ارزیابی كرده است. انتظار میرود سیاست های پولی تسهیل كننده به تشویق تقاضای داخلی كمك می نماید، اما تضعیف نرخ ارز و در نتیجه وقوع جنگ ارزی در اثر اعمال این سیاستها نگران كننده است. البته به نظر میرسد اجرای سیاست های پولی در اقتصادهای توسعه یافته اثرات محدودتری نسبت به اقتصادهای در حال توسعه خواهد داشت. علاوه بر این، بلومبرگ پیش بینی كرده است در صورت اجرایی شدن افزایش تعرفه ۳۰۰ میلیارد دلاری بر كالاهای صادراتی چین به آمریكا، رشد تولید ناخالص داخلی چین نسبت به سال قبل كاهش 0.5 درصدی خواهد داشت
در نهایت با نگاه به آنچه در اقتصاد دنیا رخ داده است می توان اظهار داشت: با عنایت به نبود تقاضای اثرگذار و تمایل بازارساز به حفظ قیمت در یك بازه مشخص از راه عرضه مناسب پیشبینی میشود نوسان كم دامنه و ثبات نسبی قیمت دلار در هفته های آتی هم ادامه داشته باشد. ادامه رشد پرشتاب سهام كوچكتر، نگرانی ها از تشكیل حباب قیمتی در این نمادها و احتمال تخلیه این حبابها در آینده و در نتیجه نزولی شدن شاخص مربوط به این شركت های كوچك را افزایش داده است.
این در حالی است كه سهام این شركت ها در ماه گذشته نقش مؤثری در جهش بازار بورس داشته است. نتایج گزارش عملكرد این شركت ها در مرداد ماه كه در هفته آینده منتشر می شود نقش تعیین كنندهای در نتیجه گیری در این مورد خواهد داشت. كاهش نرخ تورم نقطه به نقطه و تورم ماهیانه در مردادماه و منفی شدن نرخ رشد ماهانه قیمت مسكن در پایتخت از كند شدن روند افزایش قیمت ها و تداوم این روند در ماه های آینده حكایت دارد.
نتایج یك بررسی میدانی هم نشان داده است كه همچون سایر صنایع، كمبود، افزایش و نوسان قیمت مواد اولیه و كوچك شدن بازارهای داخلی و خارجی مهم ترین چالش های تولید در كسب و كارهای كوچك و خرد صنایع دستی می باشند. با عنایت به مزیت های این كارگاه های كوچك در ایجاد اشتغال و درآمد با سرمایه كم و صدمه پذیرتر بودن این كارگاه ها در بحران ها و تكانه های تورمی نسبت به صنایع بزرگ، ضرورت تغییر نگاه سیاست گذاران به این حوزه و برنامهریزی در جهت پشتیبانی از این صنایع با محوریت افزایش صادرات حائز اهمیت می باشد. همینطور آمار و داده های سازمان های بین المللی مطابق هفته های قبل، از تأثیرگذاری تشدید تنش های تجاری بر تضعیف رشد اقتصاد جهانی در آینده نزدیك حكایت دارد.
* رئیس اتاق بازرگانی شیراز
۲۲۶۲۲۶
منبع: سیب پال
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
جدیدترین مطالب مرتبط در سیب پال
نظرات بینندگان سیب پال در مورد این مطلب