منفی ترین فروردین تاریخ بازار سهام
به گزارش سیب پال روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: پرونده بورس تهران در نخستین ماه از سال 1400 بسته شد و نماگر اصلی این بازار با ثبت افت 7/ 6درصدی، منفی ترین فروردین تاریخ بازار سهام را رقم زد.
در این ماه تمامی متغیرهای بورسی از ارزش معاملات سهام گرفته تا خروج سرمایه های حقیقی افول کردند و همچنان نقطه پایانی برای این اصلاح طولانی مدت دیده نمی گردد. در دیگر بازارها نیز شرایط مشابهی حاکم بود. در فروردین بهای دلار ۵/ ۳ درصد و قیمت سکه ۵/ ۸ درصد کم شد.
پرونده بورس تهران در نخستین ماه از سال 1400 بسته شد تا این ماه با افت 7/ 6 درصدی عنوان منفی ترین فروردین تاریخ بورس را به خود اختصاص دهد. در این ماه که می توان آنرا ماه رکوردشکنی های منفی بازار سرمایه دانست، ارزش معاملات تا حد زیادی افت کرد، تا آنجا که برای اولین بار، ارزش معاملات صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله از ارزش معاملات خرد پیشی گرفت و خیلی از نمادهای غیردلاری این بازار برخلاف ماه ها و سالهای اخیر بالاخره از نمادهای دلاری در جلب نظر خریداران موفق تر عمل کردند. این امر که اصلی ترین دلیل آن از ابهامات مسیر پیش روی برجام و احتمال افت قیمت دلار ناشی می شد، سبب شد تا در کنار دامنه نوسان نامتقارن تداوم یافته در ماه فروردین شاهد ثبت منفی ترین بازده فروردین ماه در طول تاریخ فعالیت بورس تهران باشیم. بر این اساس در صورتیکه خیلی از سرمایه گذاران بازار یاد شده اولین ماه سال را بطور معمول ماهی پر سود می دانستند فروردین ۱۴۰۰ کار خودرا با عقبگرد منفی 7/ 6 درصدی به انتها رساند. در دیگر بازارهای دارایی دلار با افت 5/ 3 درصدی مواجه گردید و سکه کاهش 5/ 8 درصدی را ثبت نمود. عقب نشینی همه جانبه روز گذشته با خاتمه یافتن داد و ستدها در بورس تهران معاملات اولین ماه از سال ۱۴۰۰ با ثبت آماری دلسردکننده به پایان رسید. فروردین ۱۴۰۰ بااینکه مانند خیلی از فروردین های دیگر به تاریخ ۶ دهه فعالیت بازار سهام پیوست اما در این مدت هیچگاه پیش نیامده بود فرا رسیدن اولین ماه سال برای بازار سرمایه تا این حد بد باشد. برمبنای آنچه که بررسی های «دنیای اقتصاد» از عملکرد بازار سرمایه در سنوات اخیر نشان داده است فروردین سال جاری با کسب بازده منفی 7/ 6 درصدی رکورد منفی ترین فروردین تاریخ بورس را به ثبت رسانده است. این در شرایطی است که در حافظه تاریخی فعالان بازار سهام اولین ماه سال عموما ماهی سبز رنگ بوده که در آن بازدهی های مثبت بسیاری به ثبت رسیده است. برای مثال تنها در ۱۵ سال قبل بازار سهام ۴ رکورد بالای ۱۳درصدی در بازده فروردین ماه داشته که بیشترین آن با ثبت رکورد 5/ 34 درصدی مربوط به سال 99 بوده است. آنچه که آمار نشان داده است سال ۱۴۰۰ با پشت سر گذاشتن رکورد سال ۹۳ در ثبت بازدهی منفی به این رقم دست یافته است. در آن سال که دست بر قضا آن هم اولین سال بعد از ریزش سنگین دماسنج اصلی بازار سرمایه بود؛ رکورد منفی 1/ 6 درصدی ثبت شده است. بااینکه این چرخه تکراری بارها در بازار یاد شده تکرار شده و پس از هر بار افزایش شدید قیمت ارز در سالهای اخیر شاهد تکرار این الگو بوده ایم، با این وجود داده ها نشان داده است که تب تند بورس ۹۹ در 6ماهه نخست آن سبب شده تا شاهد افت بیشتری در قیمت سهام نسبت به موارد مشابه قبل باشیم. در این شرایط عرق سرد بورس تهران شاخص را به سطح یک میلیون و ۲۱۹ هزار واحد رسانده و سبب شده تا ارزش این بازار که اوج آن یعنی ۱۹ مرداد ماه سال قبل ۷۷۷۷ هزار میلیارد تومان بود حالا به سطح ۴ هزار و ۸96 هزار میلیارد تومان برسد. رقم یاد شده در شرایطی به ثبت رسیده است که در واپسین روز از سال ۱۳۹۹ ارزش بازاری کلیه سهام موجود در بورس به ۵۲۲۳ هزار میلیارد تومان بالغ می شد. با این وجود اگر از نقطه رکورد منفی بازده در بازار سرمایه طی یک ماه اخیر بگذریم این ماه را باز می توان ماه رکوردشکنی های متوالی دانست، البته متاسفانه تمامی این رکورد شکنی ها منفی بوده است. در این مدت بازار سهام آنچنان عقب رفته که در آن ارزش معاملات خرد در بورس حتی وارد کانال ۶۲۴ میلیارد تومانی هم شد این در شرایطی است که در ۱۴ مرداد ماه سال قبل ارزش معاملات در بورس در حدود ۲۳ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان بوده است. تداوم فرار حقیقی چرا وقتی سال ۱۴۰۰ آغاز شد کمتر کسی فکر می کرد که اولین ماه معاملاتی آن یکی از بدترین رکوردها در طول 6 دهه گذشته را برای بازار سرمایه به ثبت برساند. به جز آماری که تا حالا به آن اشاره شد بررسی نسبت تغییر مالکیت در بورس از حقیقی و حقوقی نشان داده است که در اولین ماه سال جاری ۵ هزار و ۳۵۰ میلیارد تومان از پول سرمایه گذاران خرد بازار از چرخه مستقیم معاملات سهام خارج شده است. دادوستدهای این ماه در حالی خاتمه یافته که از کل روزهای معاملاتی تنها در سه روز شاخص کل رنگ سبز را به خود دید. البته این سه روز نیز چندان دستاورد مثبتی برای بازار سرمایه نداشتند و اگر تاریخ بیست و چهارم فروردین را از روزهای دیگری که دماسنج اصلی بازار در آن سبزپوش بود کنار بگذاریم در دو روز دیگر یعنی روز نخست فروردین ماه و روز آخر آن هم شاهد خروج پول حقیقی از بازار سرمایه بوده ایم. بر این اساس بیست و چهارم فروردین تنها روزی بود که در طول یک ماه یاد شده شاخص ورود و خروج پول حقیقی به بازار رنگ سبز را نشان داده است. بدین جهت بیراه نیست اگر بگوییم که فروردین، ماه احاطه حقوقی ها بر معاملات بازار سرمایه بوده است. سرمایه گذاران که در طول ماه های اخیر بواسطه تصمیمات شورای عالی بورس نظیر دامنه نوسان نامتقارن و عوامل دیگر تصویری بدبینانه از ریسک های سیستماتیک به ویژه از منظر قانون گذاری در بازار سرمایه پیدا کرده اند، طی یک ماه گذشته تا جایی که توانسته اند از سد صف های فروش گذشته و حتی با قبول ضررهای سنگین نسبت به قیمت میانه سال ۹۹ دارایی خودرا از بورس و فرابورس بیرون کشیده اند. ارزش معاملات در محاق همانطور که قبل تر نیز اشاره شد ارزش معاملات در طول یک ماه گذشته افتی جدی داشت که خود گواهی است بر لطمه دیدن اعتماد به آینده بازار سرمایه در طول یک ماه اخیر. بررسی های «دنیای اقتصاد» نشان داده است که عملکرد فروردینی بازار مورد بحث در شرایطی خاتمه یافته است که از کل ارزش معاملات ۵۶ هزار و ۸۵۷ میلیارد تومانی بورس، ۴۹ هزار و ۲۳۷ میلیارد تومان به معاملات خرد اختصاص داشته است. این عدد بااینکه به روال گذشته حجم بالایی از کل ارزش معاملات را به خود اختصاص داده اما در جزییات دارای نکاتی قابل توجه است. افت قابل توجه میانگین ارزش معاملات نسبت به میانگین ۱۰ هزار میلیارد تومانی سال ۹۹ در شرایطی روی داده که بازار سرمایه در بیشتر نمادهای خود شاهد کاهش قیمت بیش از ۵۰ درصدی بوده و در این مدت قیمت ها در بازارهای جهانی نیز افزایش قابل توجهی پیدا کرده است. برمبنای آنچه که خیلی از کارشناسان اعتقاد دارند اکنون فعالان بازار سرمایه در برخورد با شروع گفت وگوهای سیاسی پیرامون برجام و مشخص نبودن آینده مسند ریاست جمهوری تا انتخابات امسال، در صدد آن برآمده اند برای گریز از پذیرش ریسک بیشتر فعلا تمایل چندانی به افزایش تقاضا در بازار سرمایه نشان ندهند. تمامی اینها به کنار دامنه نوسان نامتقارن که در تمامی روزهای این ماه به طرف تقاضا در بازار سرمایه ضربه زده نیز خود به دلیلی تبدیل گشته تا در رویارویی با صف های فروش سنگین در این بازار کمتر کسی تمایلی برای به خطر انداختن دارایی خود در بورس یا فرابورس داشته باشد. هم اکنون مقایسه ارزش معاملات خرد در مجموعه بورس و فرابورس فروردین ماه سال ۱۴۰۰ نشان داده است که بازار با میانگین سال ۹۹ اختلافی حدودا 7 هزار میلیارد تومانی دارد و در شرایطی به استقبال از معاملات اردیبهشت ماه رفته که ارزش معاملات روزانه خرد آن به میانگین سال ۹۸ در حدود 2 هزار میلیارد تومان بسیار نزدیک تر است. ذکر این نکته لازم است که در طول یک ماه اخیر بورس تهران تنها روزانه نزدیک به ۲ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان معاملات خرد داشته است. گریز از دلاری ها بررسی عملکرد نمادها در بورس و فرابورس نشان داده است که در طول فروردین ماه به علت ریسک هایی که ممکنست دلار آمریکا بواسطه های بازگشت ایالات متحده به برجام در بازار داخلی متحمل شود، نمادهای غیردلاری یعنی آنهایی که بیشتر فروش داخلی دارند و تاثیر کمتری از قیمت ارز می پذیرند با اقبال بیشتری از طرف سرمایه گذاران روبه رو بوده اند. بررسی نظر خیلی از کارشناسان بازار سرمایه در کنار تحرکات فعالان این بازار نشان داده است که در وضعیت فعلی به علت آنکه ممکنست قیمت دلار حتی به زعم بعضی قیمت های زیر ۲۰ هزار تومان را نیز تجربه کند، سرمایه گذاران برای فرار از تاثیرات منفی این رویداد احتمالی بر صورت های سود و زیان ترجیح می دهند چندان سهام دلاری نگه ندارند چونکه در صورت بازگشت آمریکا به برنامه جامع اقدام مشترک یا همان برجام تاثیرات منفی حاصله بر صورت های مالی بسیار زودتر از تاثیرات مثبت که ممکنست در آینده برای شرکت های داخلی نمایان شود، روی خواهد داد. همین مورد سبب شده تا در طول یک ماه گذشته بازده نمادهای ریالی بهتر از نمادهای دلاری بازار سرمایه باشد. حرکت حلزونی به سمت تقارن اما همانطور که در ابتدای این گزارش اشاره و قبل تر نیز در گزارش های دیگر بطور کامل به آن پرداخته شد یکی از مهم ترین مسائلی که اکنون بازار سرمایه با آن درگیر است دامنه نوسان نامتقارن است که به شکلی غیرکارشناسی و حتی ابتکاری در بازار سرمایه پیاده می شود. این ابتکار سبب شده تا خیلی از سرمایه گذاران از جریان عادی معاملات کنار گذاشته شوند و با صف نشینی در صف های فروش در عمل نتوانند تقاضای جدیدی را وارد بازار سرمایه کنند. به دنبال این امر در طول عمر دو ماهه این دامنه نوسان نامبارک خیلی از انتقادها به سمت مدیریت سازمان و شرکت های تابعه روانه شد. در نهایت در ایام پایانی این ماه شورای عالی بورس مقرر کرد دامنه نوسان نامتقارن منفی ۲ و مثبت ۶ درصدی، در طرف منفی آن یک درصد بازتر شود. در صورتیکه گفته های روسای سازمان در این مدت نشان داده که همگی آنها بلااستثنا اعتقاد چندانی به محدودکردن قیمت ها ندارند با این وجود معین نیست که چرا از اولین روز اردیبهشت تنها یک درصد بر دامنه منفی نوسان افزوده شده است. بگفته تعدادی از کارشناسان این مساله در ایام پیش رو بجای آنکه وضعیت بازار را بهتر کند، می تواند بر فشار فروش بیفزاید چونکه در وضعیت فعلی بعد از گذشت چند هفته متوالی تقاضا برای فروش سهام آن چنان در بعضی از صف ها انباشته شده که فروشندگان از هر فرصتی برای فرار از بازار استفاده می نمایند. بررسی آمار صف های فروش در طول یک ماه اخیر نشان داده است که در خیلی از روزهای معاملاتی مجموع صف های فروش در بورس و فرابورس از ۳ هزار میلیارد تومان فراتر رفته است. این رقم حتی در بعضی روزها وارد کانال ۶ هزار میلیارد تومان نیز شده است؛ عاملی که از لحاظ روانی نیز اثری مخرب بر سرمایه گذاران داشته است. البته این تنها نکته جدیدی نیست که بازار سرمایه در شروع اردیبهشت باید به آن خو بگیرد. در صورتیکه شنیده ها از وجود معاملات الگوریتمی طی ماه های اخیر البته بطور غیرقانونی و چراغ خاموش حکایت داشته است، در ایام گذشته عنوان شد که معاملات الگوریتمی بطور رسمی باردیگر از سر گرفته خواهد شد. معین نیست که در وضعیت فعلی یعنی در حضور دامنه نوسان نامتقارن و سایر مسائلی که بازار سرمایه را تهدید می کند بازگشت معاملات الگوریتمی به چرخه معاملات چه تاثیری بر حال و روز بورس یا فرابورس می گذرد؛ با این وجود به نظر می آید که ساز و کار مربوطه بطور کلی و نه فقط در وضعیت رکود یا رونق بازار نیازمند شفافیت بیشتری است. سبقت صندوق ها اما از هرچه بگذریم نمی توان از یک اتفاق تاریخی در بازار سرمایه گذشت. ارزش معاملات در طول یک ماه اخیر در بورس و فرابورس به حدی کاهش پیدا کرده که بررسی ارزش معاملات خرد نشان داده است میزان ریالی این داد و ستدها در روز 29فروردین از ارزش معاملات صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله یا همان ETF نیز کمتر شده است. این در شرایطی است که بطور کلی اگر میانگین سالهای 99-98 را درنظر بگیریم ارزش معاملات این صندوق ها در خیلی از روزها حتی با ارزش معاملات قابل مقایسه نبوده و درصد کوچکی از آنرا نیز شامل نمی شده است. در صورتیکه خیلی از کارشناسان اعتقاد دارند که با افزایش معاملات صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله می توان به بهبود وضعیت سرمایه گذاری غیرمستقیم در بازار سرمایه امید داشت. با این وجود پیگیری اعداد و ارقام در طول هفته های معاملاتی اخیر حکایت از آن دارد که نزدیک شدن این دو رقم یعنی ارزش معاملات خرد و ارزش معاملات صندوق های ETF نه به علت بهبود شرایط بازار بلکه به خاطر وضعیت نامناسبی است که معاملات خرد در مدت یاد شده داشته اند. حال باید صبر کرد و دید که مجموعه تصمیمات مسئولان بازار سرمایه در طول دومین ماه از سال ۱۴۰۰ آیا به سمتی پیش خواهد رفت که این بازار بار دیگر رنگ آرامش را ببیند و امیدواری به بازگشت رونق در آن در بین سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی افزایش می یابد؟ جواب این سوال هرچه که باشد بدون شک تحقق آن در یداختیار مسئولان شورای عالی بورس و سازمان بورس و اوراق بهادار است. 223227
منبع: sibpal.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
جدیدترین مطالب مرتبط در سیب پال
نظرات بینندگان سیب پال در مورد این مطلب